Zmiany w przepisach dotyczące osób niepełnosprawnych obowiązujące od 01 stycznia 2012 r.
Począwszy od 01 stycznia 2012 r. wchodzi kilka zmian, które będą miały dosyć duże znaczenie dla osób niepełnosprawnych. Niektóre z nich spowodują ułatwienia dla samych zainteresowanych, a inne wprowadzą pewne ograniczenia i budzą duży niepokój wśród pracowników niepełnosprawnych.
Na pewno ustawodawcy w końcu wyszli naprzeciw oczekiwaniom osób niepełnosprawnych pobierających rentę socjalną. Dotychczasowy próg (30% średniego miesięcznego wynagrodzenia), po przekroczeniu którego zawieszano świadczenie był wyjątkowo niesprawiedliwy i powodował brak zainteresowania podejmowaniem aktywności zawodowej przez te osoby. Podniesienie tego limitu było od dawna postulowane i oczekiwane przez środowisko osób niepełnosprawnych.
Natomiast zmiana dotycząca czasu pracy budzi już bardzo mieszane uczucia. Powoduje bowiem odwrócenie dotychczasowej sytuacji, kiedy to osoba niepełnosprawna z mocy ustawy nabywała prawo do skróconego czasu pracy. Teraz to na jej wniosek lekarz musi wydać zaświadczenie o zasadności korzystania z tego przywileju.
Oczywiście pracodawcy są z tej zmiany zadowoleni, ale wszakże otrzymują oni odpowiednie środki w postaci refundacji kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Ograniczono także możliwość dofinasowania do wynagrodzeń pracowników, którzy mają ustalone prawo do emerytury. Ograniczenie to dotyczy osób z lekkim oraz umiarkowany stopniem niepełnosprawności.
I. Dofinansowanie do pracowników niepełnosprawnych w roku 2012
Â
- Od 01 stycznia 2012 r.
- 175 % najniższego wynagrodzenia (stan z grudnia 2009 r.) - osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności - 2233,00 zł
- 125 % najniższego wynagrodzenia (stan z grudnia 2009 r.) - osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności - 1595,00 zł
- 50 % najniższego wynagrodzenia (stan z grudnia 2009 r.) - osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności - 638,00 zł
- Od 01 lipca 2012 r.
- 180 % najniższego wynagrodzenia (stan z grudnia 2009 r.) - osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności - 2296,60 zł
- 115 % najniższego wynagrodzenia (stan z grudnia 2009 r.) - osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności - 1467,40 zł
- 45 % najniższego wynagrodzenia (stan z grudnia 2009 r.) - osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności - 574,20 zł
Dofinansowanie nie przysługuje dla ON z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, którzy mają ustalone prawo do emerytury.
Powyższe kwoty zwiększa się o 40 % najniższego wynagrodzenia dla ON, u których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenie rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych.
100 % powyższych stawek dofinansowania przysługuje dla zakładów pracy chronionej (ZPCH)
Dla pracodawców otwartego rynku pracy obowiązują następujące stawki:
- 90 % dofinansowania - dla ON, u których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenie rozwoju oraz epilepsję lub niewidomych
- 70 % dofinansowania - dla wszystkich pozostałych ON
Uprawnieni do dofinansowania są pracodawcy, którzy zatrudniają w przeliczeniu na pełny wymiar pracy mniej niż 25 pracowników oraz pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników przeliczając na pełny wymiar pracy i osiągający wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 226 poz. 1475).
Â
II. Zmiana dotycząca godzin pracy osób niepełnosprawnych
W związku z nowelizacją art. 15 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1475) osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym lub umiarkowanym będzie mogła skorzystać ze skróconego czasu pracy (7 godz. na dobę, 35 godz. tygodniowo - w przypadku zatrudnienia na cały etat) tylko w razie przedstawienia odpowiedniego zaświadczenia o zasadności stosowania skróconego czasu pracy. Zaświadczenie to wystawia lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracownika lub też w razie jego braku lekarz prowadzący. Pracownik zwraca się z pismem do pracodawcy o skierowanie do lekarza. Koszty badania pokrywa pracodawca.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 226 poz. 1475).
Â
III. Zmiana dotycząca osób niepełnosprawnych pobierających rentę socjalną
Osoby pobierające rentę socjalną mogły dotychczas zarabiać maksymalnie 30% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Po przekroczeniu tego progu renta socjalna była zawieszana. Obecnie, od 01 stycznia 2012 r. przepisy zmieniają ten próg na 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Należy pamiętać o konieczności informowania ZUS o osiąganych przychodach. Renta socjalna jest zawieszana, a nie odbierana, co oznacza, iż w sytuacji nieosiągania przychodów lub osiągania ich w wysokości nie powodującej zawieszenia, jej wypłata zostanie wznowiona. Należy o tym poinformować ZUS (złożyć wniosek o wypłacanie świadczenia).
Przychód stanowiący 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy (którego przekroczenie powoduje zawieszenie wypłaty renty socjalnej) - zmiana obowiązuje od 01 stycznia 2012 r. (Dz. U. 2011 Nr 224 poz. 1338):
- od 1 stycznia 2012 r do 28 lutego 2012 r. 2 391,20 zł.
Osoby, które obecnie mają zawieszone renty socjalne mogą już występować do ZUS z wnioskiem o ponowną wypłatę renty socjalnej - ze skutkiem od stycznia 2012, jeśli ich dochody brutto nie przekraczają 70% średniej płacy w gospodarce narodowej.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej (Dz. U. 2011 Nr 224 poz. 1338)
Opracowanie: Andrzej Piwowarski - doradca ds. osób niepełnosprawnych w PCPR w Myślenicach, tel. 12 274-98-14